Manga stripovi
Manga
je jedan od japanskih izraza za strip. Izraz manga kreirao
je Hokusai, japanski grafički umetnik koji je svoje slike izrađivao
tehnikom štampanja iz izrezbarenih drvenih blokova (matrica). Ova
tehnika pomalo nalikuje na upotebu pečata. "Negativ" crteža
se urezuje u drveni se blok ili ploču koji se potom namoči
u tintu i otisne na rižinom papiru gdje ostavlja "pozitiv" trag. Na
ovaj način su se originali mogli umnožati mnogo prije nego što je
izmišljena štamparska mašina. Hokusai je mangom nazivao svoje
karikaturalne portrete ljudi. Zanimljivo je još da je sam izraz manga
stvoren iz dva kineska, a ne japanska znaka.
Anime, za
razliku od mange koja barem delimično odgovara terminu stripa, nema
odgovarajućeg pandana u zapadnoj zabavnoj industriji. Najgrublje
objašnjenje pojma anime bi bilo da se radi o animiranim filmovima. Ali,
dok u zapadnom svetu animirani film postoji samo kao ogranak filmske
industrije, anime u Japanu predstavljaju sasvim zasebnu filmsku
industriju koja postoji nezavisno od proizvođača i gledoca
orijentisanih na igrani film. Tematski i sadržajno, pa i realizacijski,
anime gotovo da i nemaju dodirnih tačaka s nama poznatim crtanim
filmovima.
Posebnu ulogu u razvoju oba izraza odigrao je
Osamu Tezuka, koji je postao poznat kao Manga No Kami-Sama.
Svetsku slavu stekao je šezdesetih godina kada je anime verzija
njegove mange Tetsuwan Atom poručila sve rekorde gledanosti u SAD pod
imenom Atom Boy. Tematski, Tezuka se otrgnuo klišejima sretnih
završetaka i filozofiji da dobri momci uvijek pobeđuju. Tezuka je 1947.
objavio Novi otok s blagom u obliku jeftine knjižice za djecju publiku
a rezultat je bio naprosto nevjerojatan: Tezukin rad se prodao u
impresivnih 470,000 kopija. Preduzetne japanske izdavače ovo je
ohrabrilo da pođu u potragu za drugim manga stvaraocima.
Tezuka
se uskoro prebacio na rad s animiranim filmom, čiji je inovator i kojem
je dao veliki doprinos. Realizovao je Mighty Atom i Jungle Tatei (Kralj
džungle), prvu anime u boji, u Americi poznatiju pod nazivom Kimba, The
White Lion, koju je pre nekoliko godina Disney studio plagirao u
crtanom filmu Lion King. Krajem šezdesetih je realizovao i
prvi dugometražni animirani film Hiljadu i jedna noć, a dvadeset i pet
godina kasnije Disney studiju se ponovno omaknuo plagijat pod
imenom Aladdin. Zanimljivo je da se Disneyev studio zadovoljio dečjim
mjuziklom dok je Tezukina verzija bila ambiciozan film prepun polugolih
lepotica, smrtonosnih kobri i plavih duhova.
Manga (strip)
je u Japanu toliko popularna da je to na zapadu gotovo neshvatljivo
a izdanja od preko milion kopija sasvim su uobičajena stvar.
Stripovi su u vecini slucajeva crno-beli. Kratki, komicni stripovi
(koji se popularno nazivaju yon-kuna) također su vrlo cenjeni i mnogi
ih magazini donose u obliku posebnih stranica, strip dodataka.
Premda
se i u Japanu stripovi katkada gledaju s dozom prezira ("Ma to je za
djecu" ..) ipak je opšti pogled kudikamo ozbiljniji negoli u
drugim krajevima svijeta, gdje su stripovi odbačeni i prezreni kao
"hrana za polupismene".
Umetnički standardi mange su daleko
skromniji i manje zahtevni nego što je to slučaj u stripu u ostalim
krajevima sveta i ti su stripovi cenjeni zbog humora i svoje unutrašnje
pronicljivosti, a ne zbog umetničkog i tehničkog savršenstva. Najveća
pažnja u mangi se poklanja priči koja je nositelj celog stripa.
Gledajući danas, mangina budućnost je svetla i ona već ima veliki ima uticaj na zapadni svet