Teheran


Tehran glavni grad Irana
Tehran ili Teheran je glavni grad Irana i iranske provincije Teheran. Nalazi se u severnom Iranu u blizini planine Damavand, a južno od planinskog venca Elbrus na nadmorskoj visini od 1200 metara. Teheran je najveći grad u Iranu i ima preko 7 miliona stanovnika od čega 97% čine muslimani.

Industrijski grad Teheran
Više od polovine iranske industrije je smešteno u Teheranu. Najrazvijenija je proizvodnja: električne opreme, tekstila, cementa i šećera, a montiraju se i motorna vozila. Grad ima ogromnu pijacu (bazar) i vodeći je centar prodaje i izvoza ćilima. Transport se obavlja preko mnogobrojnih pruga, puteva, a i preko internacionalnog aerodroma. U blizini grada nalazi se i velika rafinerija nafte.

Prošlost Teherana
Teheran je u prošlosti dugo bio u senci okolnih gradova koji su u to vreme bili mnogo veći centri nego Teheran, ali u XIII veku posle uništenja tih gradova od strane Mongola veliki broj ljudi je migrirao u Teheran. Grad je služio kao povremeno boravište vladajuće dinastije Safavid u XVII veku, a 1788. godine je postao prestonica Persije.

Teheran je bio obnovljen od strane Fat Ali Šaha koji je vladao od 1797. do 1834. godine i Nasir ad-Din Šaha koji je vladao od 1848. do 1896. godine. Za vreme vladavine Reza Žak Pahlevia koja je trajala od 1925. do 1941. godine grad je prilično modernizovan.

Teheran tokom II svetskog rata
Tokom Drugog svetskog rata kada su saveznici okupirali Iran (1941. godine), britanske i sovjetske snage su ušle u predgradja Teherana. 1943. grad je bio mesto dešavanja Teheranske konferencije na kojoj su se sastali američki predsednik Ruzvelt, engleski premijer Čerčil i ruski predsednik Staljin.

Muhamed Reza Šah Pahlevi vladar koji je doprineo razvoju ovog grada
Muhamad Reza Šah Pahlevi koji je vladao od 1941. do 1979. je veoma doprineo razvoju i modernizaciji prestonice, jer je za vreme naftne groznice veliki novac ulagao u Teheran. Proizvodnja u gradu je dosta usporena posle pada Šaha i promene vlade1979. godine. Ekonomija grada je dalje patila kao rezultat rata izmedju Irana i Iraka od 1980. do 1988. godine.

U Teheranu se nalazi Nacionalni Univerzitet, osnovan 1960. godine, Teheranski Univerzitet, osnovan 1934. godine, Akademija lepih umetnosti, Vojna akademija, nekoliko muslimanskih religijskih škola i mnogo drugih obrazovnih institucija. Etnološki i Arheološki muzeji Irana se takodje nalaze u Teheranu.

Centar Teherana je veliki Maidan-i Sipah trg, a južno od njega nalazi se trg Gulistan sa dvoranom kraljevskog trona i muzejom u kome se nalazi Paunov Tron koga je Nadir Šah 1739. godine doneo u Persiju iz Delhija.

Teheran je danas jedan od vodećih gradova na Srednjem Istoku
Značaj i populacija Teherana veoma su porasli u XX veku tako da je sada ovo jedan od većih gradova na Srednjem Istoku.

Važno je pomenuti i da se u okolini Teherana razvija nuklearni program u okviru nekoliko nuklearnih elektrana, a protiv koga se bori većina svetskih sila.



Search