Planeta Jupiter
Jupiter
je peta planeta Sunčevog sistema. On ne samo da je najveća planeta,
nego ima skoro 2,5 puta veću masu od svih ostalih planeta zajedno.
Jupiter je četvrti objekat po sjaju na Zemljinom nebu, posle Sunca,
Meseca i Venere, skoro tri puta je sjajniji od Sirijusa, najsjajnije
zvezde. Njemu pripada istaknuto mesto na nebu, Rimljani su ovoj planeti
dali ime po njihovom vrhovnom Bogu.
Gotovo ceo je tečno
telo, osim malog gvozdeno-silikatnog jezgra u centru, ali ono čini
manje od 5% mase planete. Sila gravitacije u najvišoj tački Jupiterove
atmosfere je 2,5 puta veća od sile gravitacije na površini Zemlje. Ovu
masivnu planetu prati 17 satelita.
Jupiter je od Sunca udaljen oko
778 miliona km, što je pet puta veća udaljenost nego Zemlje od Sunca.
Da bi obišao oko Sunca potrebno mu je 11,8 godina, tj. jedna Jupiterova
godina traje 11,8 Zemljinih. Oko sopstvene ose se obrne za 9,8 sati,
što govori da se rotira velikom brzinom zbog koje vetrovi u
ekvatorijalnim oblastima duvaju brzinama i do 400 km/h. živopisne šare,
crvene mrke, žute i bele boje, na površini Jupitera su proizvod
postojanja hemijskih elemenata sumpora i fosfora u njegovoj
uskovitlanoj atmosferi.
Jupiter krasi velika crvena pega,
otkrivena 1665. godine. Danas se smatra da je to džinovski vrtlog u
atmosferi, tj. oluja koja besni već 300 godina. Njeni najviši oblaci
kreću se u pravcu suprotnom od kazaljke na satu, i potrebno im je oko
šest dana da izvrše jedan okretaj.
Jedan od senzacionalnih
rezultata misije ''Vojadžer'' je otkriće prstena oko ove planete,
sastavljenog od veoma tamnih šestica, usled čega mu je sjaj
10 000 puta manji od sjaja Saturnovih prstenova.