Kako je nastao aspirin
Aspirin
ili acetilsalicilična kiselina je lek iz porodice salicilata, često se
koristi kao analgetik (protiv bolova), antipiretik (protiv visoke
temperature), protiv upala, antikoagualnt (proređuje krv). Naziv
aspirin potiče od nemačke kompanije za proizvodnju lekova Bayer. Sam
naziv je prihvaćen u velikom broju zemalja i odnosi se na vrstu leka, a
ne na proizvođača.
Grčki lekar Hipokrat, po kome je i
Hipokratova zakletva (lekarska zakletva) dobila naziv, je u V veku pre
nove ere pisao o gorkom prahu dobijenom iz kore vrbe, koji je mogao da
umanji bolove, donese olakšanje i smanji temperaturu. Ovaj lek se
spominje i kod drevnih naroda Sumerije, Egipta i Asirije. Američki
Indijanci su ovaj lek koristili protiv glavobolje, bolova u mišićima,
groznice, reume i hladnoće. Edward Stone, sveštenik iz Oksfordshire iz
Engleske, je 1763. godine primetio da je kora od vrbe dobra za povišene
temperature.
Aktivni sastojak kore drveta vrbe, nazvan
salicin, izolovali su u kristalnom obliku 1812. godine francuski
apotekar Henri Leroux, i italijanski hemičar Raffaele Piria. Oni su
uspeli da izdvoje kiselinu u njenom prirodnom obliku. Ovaj sastojak je
izolovan i iz jedne vrste ruše 1839. godine od strane nemačkih
istraživača. Friedrich Bayer & Co. je 1897. godine u jednom
istraživanju uspela da izdvoji hidroxyl u salicilinskoj kiselini
sa acetilom, i tako ograniči negativne efekte. Ovo je prvi sintetički
lek, a sa njegovom pojavom počinje farmaceutska industrija.
Zvanično,
pronalazač aspirina je bio Felix Hofmann. Sa druge strane, Arthur
Einchengrun je tvrdio da je on pronašao aspirin 1949. godine. Odsek za
farmaceutske nauke Strathclyde iz Glasgova je 1999. godine potvrdio da
je pronalazač aspirina upravo Arthur Einchengrun. Međutim, kompanija
Bayer i dalje tvrdi da je aspirin pronašao Felix Hofmann. Aspirin je
dobio naziv od a (od acetil grupe), spir (od spiraea cveta), in (to je
bio uobičajen kraj za naziv leka).