Vavilon - Stare civilizacije
Vavilon
je antički grad u Mesopotamiji, blizu savremenog grada Al Hillah u
Iraku. Vavilon je bio glavni grad Vavilonskog Carstva. Ime potječe od
akadske riječi Vavilu, što znači "božja vrata", a koja je bila prevod
sumerskog imena Kadingirra.
Grad su osnovali Sumeri u
četvrtom milenijumu pne, a prvi put se pominje na pločici Sargona
Akadskog iz 24. veka pne. kada je Sargon Akadski Vavilon proglasio
prestonicom svoje države. Tokom narednih nekoliko vekova važnost grada
se smanjivala, a takođe i broj stanovnika u njemu. Grad ponovo dobija
na znacaju u 18. veku pne. kada postaje glavni grad Hamurabijevog
carstva.
Hamurabi (1792. pne. - 1750. pne.) je sedmi vladar
Amoritske dinastije starog Vavilona. Njegovo ime vežemo za golemu stelu
u kamenu na kojoj je zapisan "Hamurabijev zakonik" - do skora smatran
prvim pravnim pisanim zakonikom u istoriji.
Na presto dolazi 1760.
pne. Ujedinio je rascepkana kraljevstva od Persijskog zaliva do reke
Habur i od Eufrata do Sredozemnog mora. Pobedio je glavnog protivnika
Rim-Sina, kao i kraljeve Elama, Maria i Ešnouna. Lično je vodio i
nadgledao kopanje kanala za navodnjavanje jer je shvatao važnost tih
radova za napredak kraljevstva. Uveo je red u javnu administraciju i
vratio dignitet državnih službenika. Kao verski vođa, postavljanjem
boga Marduka kao glavnog boga vavilonskog panteona započinje eru
monoteizma.
Nakon smrti Hamurabija, Vavilonsko carstvo je palo i tako je zavrsen period poznat kao Starovavilonsko carstvo.
Sledi
period u kome je grad bio pod stranom vlascu, tek krajem 7.veka p.n.e
Vavilon se oslobadja strane vlasti.Najpoznatiji vladar Vavilona u Novom
carstvu Nabukodonosor pobedio je Egipcane u bici kod Karkemisa
605.p.n.e.On je i sagradio cuvene "visece vrtove" za svoju zenu
Semiramidu(jedno od 7 svetskih cuda). Novovavilonsko carstvo ce trajati
do 538.godine p.n.e kada Vavilon osvaja persijski vladar Kir Veliki.
Vavilonska knjizevnost
Svakako
najpoznatije delo je cuveni Ep o Gilgamesu, starovavilonski Ep o
stvaranju sveta,Spev o Agusaji, Spev o Adapi,Spev o
Etani,Katabazaz(spev o silasku boginje Istar).
Stepenasta
kula-piramida u Vavilonu (tzv. zigura ili zigurat), koja se pominje u
Bibliji (Postanje), kao građevina zidana s namerom da dopre do neba, a
čije je zidanje prekinuto zbog "jezičke pometnje". Prema Koldevejevim
nalazima temelji Nabupalasarove i Navuhodonosorove kule-svetilišta bili
su široki 90, prvi sprat visok 33, a ostali 57 (ukupno 90 m); na vrhu
se nalazio hram. "Biblijska" (stara sumerska) poručena je verovatno oko
1800. godine pre n.e. Zigurati su građeni i u drugim gradovima Vavilona.