Kineski zid
Veliki
kineski zid se na kineskom naziva Đang Ženg. Ovaj zid je najveće
utvrdjenje sagradjeno u istoriji. Smatra se i jednim od najlepših
arhitektonskih ostvarenja u daljoj istoriji svetske civilizacije. Ovo
je odbrambeni zid koji su Kinezi sagradili oko 250. godine pre nove ere
za odbranu od mandžurskih Tatara. Gradilo ga je više kineskih vladara i
istorija njegovog nastanka je veoma duga. Gradnju je zamislio i
sproveo Ženg Cin, najistaknutiji vladar i "Prvi car" dinastije Cin,
koja je vladala u trećem veku pre nove ere Kinom. On je najpre ujedinio
razjedinjenu Kinu, a potom i stvarao ostale pretpostavke za razvijenu
državu. Njegov udeo u izgradnji je najveći, ali je gradnja zida postala
tradicija ove dinastije, tako da je svaki naredni vladar nastavljao
gradnju.
Gradnju su vršili robovi, seljaci, vojnici,
zanatlije, gotovo cela tadašnja kineska država. Milioni kamenih blokova
su bili prenoćeni preko brda i ugradjivani u ovo utvrdjenje.
Današnji izgled, kineski zid je dobio tek za vreme vladavine Ming
dinastije (od XIV do XVII veka nove ere). U tom periodu Kinezi su
uništili Hune i zid je imao preventivnu ulogu u obezbedjivanju države
od povratka i ponovnih napada Huna. Zid je tada bio ojačan, izgradjene
su nove osmatra?nice i kupljeni topovi iz Portugala, koji su
postavljani na zid. U blizini zida su napravljena mala skladišta
u kojima su držane zalihe hrane za mnogobrojnu vojsku, koja se nalazila
duž celog zida. Do vojnika hrana je bila doturana u mrežama i korpama,
koje su podizane pomoću konopaca na zid sa kineske strane. Zalihe hrane
su bile velike, jer u blizini nije bilo farmi, a i teren je bio teško
pristupačan. Kada je doneta odluka da se povuče vojska sa
zida, njegovo održavanje nije nastavljeno. Ubrzo su kineski seljaci
počeli da izvlače kamen od koga je sagradjen zid i od njega prave kuće
i farme. To je posle odredjenog vremena sprečeno, a deo oštećenih
delova zida je popravljen.
Dužina ovog zida je
oko 3.200 kilometara, visina oko 15 metara, a debljina oko 8 metara.
Na zidu se i danas nalazi mnogo kula, koje su svojevremeno bile
osmatračnice. Zid se prostire celom severnom granicom Kine prema
Mongoliji, od Tibeta do iznad Pekinga i Tjencina. Danas je zid jedna od
najvećih turističkih atrakcija Kine. Stotine hiljada ljudi je dolazilo
da vidi ovaj prelep objekat i prošeta njime. Oko 200 kilometara zida,
na različitim njegovim delovima, je dostupno za šetnju turistima.