Statua boga Zevsa u Olimpiji
Zevs
je bio vrhovni bog starih Grka i njemu je bila podignuta velika statua
na 150 kilometara od Atine u gradu Olimpiji. Po ovoj statui, odnosno
gradu u kome se nalazila današnje Olimpijske igre su dobile naziv. U
vreme Olimpijskih igara su prestajali svi ratovi, a sportisti iz Male
Azije, Sirije, Egipta i Sicilije su dolazili da na Olimpijadi proslave
svog vrhovnog boga Zevsa. Računanje vremena kod starih Grka započinje
776. godine pre nove ere, a veruje se da su tada održane i prve
Olimpijske igre.
Statua boga Zevsa je podignuta oko 450
godina pre nove ere i postavljena je bila u hramu posvećenom ovom bogu.
Napravio ju je starogrčki skulpturor Fidija, a poveravanje ovog posla
se smatralo svetim zadatkom za njega. Samo pravljenje statue Fidija je
započeo oko 440. godine pre nove ere. Već tada on je usavršio tehniku
pravljenja ogromnih statua od slonovače i zlata. To je radio pomoću
drvenog rama u svojoj radionici, koja i danas postoji u Grčkoj i koja
je identična izgledu u vreme kada je postojala statua Zevsa. U
radionici je vajao pojedinačne delove statue koje je kasnije trebalo
spojiti u celinu.
Kada je posao priveden kraju ovog
skulptora su kritikovali zbog toga što nije poštovao zadate mere, te je
statua jedva mogla stati u hram (glava boga Zevsa je dodirivala
tavanicu hrama). Posebnu poteškoću je predstavljalo prenošenje osnove
statue izmedju stubova hrama koji su bili uradjeni u dorskom stilu.
Visina
statue je bila oko 15 metara, a osnova je bila široka 6,5 metara i 1
metar visoka. Zevs je bio izvajan u sedećem položaju na tronu. Njegovo
lice je bilo izradjeno od slonovače, odeća od zlata, a oči od dragog
kamenja. Imao je sandale izradjene takodje od zlata. Podnožje trona
bilo je ukrašeno figurama Pobede sa krilima, skulpturama grčkih bogova
Apolona, Artemide i Niobine dece, kao i mitoloških bića. Na Zevsovoj
glavi nalazio se venac od lovorovog lišća. U njegovoj levoj ruci
nalazio se skiptar sa orlom na vrhu, a njegova odeća je bila ukrašena
slikama životinja i ljiljana.
Statua je podignuta u vreme
rastuće moći stare Grčke. Naime, hram koji je postojao na mestu gde se
ova statua nalazila je delovao isuviše jednostavno i neadekvatno za
takvo carstvo, te je odlučeno da se unapredi izgradnjom velike statue.
Narednih vekova, statua je privlačila vernike i posetioce iz celog
sveta.
Hram i statua su renovirani u drugom veku pre nove
ere. Stotinu godina kasnije rimski imperator Kaligula pokušava da
prenese statuu u Rim, ali u tome ne uspeva. Kada su postavljene skele,
već posle prvih pokušaja skidanja delova statue, one su se uručile.
391. godine nove ere, naredbom cara Teodosija I ukidaju se Olimpijske igre, kao paganski običaj, a hram boga Zevsa se zatvara.
Desetak
godina pre nego što su Olimpiju zadesili veliki zemljotresi, odroni i
poplave, statua boga Zevsa je od strane bogatih Grka premeštena u
Konstantinopolj. Medjutim, tamo je uništena u velikom požaru 462.
godine nove ere. Sam hram posvećen ovom bogu je takodje izgoreo u
velikom pošaru i danas na tom mestu nije ostalo ništa sem ostataka
kamenja, stubova i temelja.
U daljoj istoriji su pravljene i
kopije ove statue (najpoznatija je bila napravljena u Libiji), koje
takodje nisu ostale očuvane do današnjih dana.